Pure Knowledge
Home | Articles

सर्वभूतेषु येनैकम् भावम् अव्ययम् इक्षते अविभक्तं विभक्तेषु तज्ज्ञानं विद्धि सात्त्विकं । भ.गी.१८.२० sarvabhūteṣu yenai 'kam bhāvam avyayam ikṣate . avibhaktaṁ vibhakteṣu taj jñānaṁ viddhi sāttvikaṁ .. — bg.18.20 Svāmi Śivānanda :- That by which one sees the one indestructible Reality in all beings, not separate in all the separate beings — know thou that knowledge to be Sāttvic (pure). Commentary: That knowledge that sees no difference in all the objects that are perceived, is pure. The seer beholds that one all-pervading, imperishable substance or essence behind the seeming diversity of objects. He beholds unity in diversity, the One in the many, and many in the One. He sees all diverse objects rooted in the One. श्रीमद्शंकराचार्य :- सर्व-भूतेष्विति । सर्व्-भूतेष्व्-अव्यक्तादिस्थावरान्तेषु भूतेषु येन ज्ञानेनैकं भावं वस्तु भाव-शब्दो वस्तुवाची एकम्-आत्मवस्त्वित्यर्थः । अव्ययं न व्यति स्वात्मना स्वधर्मेण वा कूटस्थम्-इत्यर्थः । ईक्षते पश्यति येन ज्ञानेन, तं च भावमविभक्तं प्रति-देहं विभक्तेषु देह-भेदेषु न विभक्तं तद्-आत्म-वस्तु, व्योमवन्-निरंतरम्-इत्यर्थः । तज्ज्ञानं साक्षात् सम्यग्-दर्शनं अद्वैतात्मविष्यं सात्त्विकं विद्धि-इति । २० । Śrīmad Śaṅkarācārya :- sarva bhūteṣviti — sarva bhūteṣv avyaktādi sthāvarānteṣu bhūteṣu yena jñānenaikaṁ bhāvaṁ vastu bhāvaśabdo vastuvācī ekam ātmavastv ityarthaḥ — avyayaṁ na vyati svātmanā svadharmeṇa vā kūṭastham ity arthaḥ — īkṣate paśyati yena jñānena, taṁ ca bhāvam avibhaktaṁ pratidehaṁ vibhakteṣu dehabhedeṣu na vibhaktaṁ tad ātmavastu, vyomavan niraṁtaram ity arthaḥ — taj jñānaṁ sākṣāt samyag darśanaṁ advaita ātma viṣyaṁ sāttvikaṁ viddhīti — 20 — sarveṣu bhūteṣu = in all living beings; yena = by which; ekam = one; bhāvam = Reality, the one self; avyayam = imperishable; ikṣate = one sees; avibhaktam = undivided; vibhakteṣu = in the numberless divided; tat = that; jñānam = knowledge; viddhi = know; sāttvikam = pure, good, true; A beautiful translation of this verse into Tamil by Śrī Bhaṭṭar. நன்றாய் ஞானத் திரளாக நாநாவிதமாய் விரிந்தெங்கும் பொன்றா நின்ற பூதங்க டோறும்பொன்றாப் பொருளாகி யொன்றாய்நிற்ப தொன்றினையப் படியேயுணருமுணர்வதனை யன்றாமென்னார் சாத்துவிக ஞானமெனவே யமைப்பரால்.() இ-ள். நன்றாய்=ஆனந்தமாய், —ஞானத் திரள் ஆகி=ஞான கணமாய், —எங்கும்=எவ்விடத்தும், —நாநாவிதம் ஆய் விரிந்து=அனேகப்பிரகாரமாய் விரிந்து, —பொன்றா நின்ற=அழிகின்ற, —பூதங்கள் தோறும்=பிரமாதி ஸ்தாவராந்தமான பூதங்களனைத்திலும், —பொன்றாப் பொருள் ஆகி=கூடஸ்தநித்யமாய், —ஒன்று ஆய் நிற்பதொன்றினை=ஏகரசமாய்நிற்கும் அத்துவிதீயமானபிரத்யகான்மாவை, —அப்படியே=அங்ஙனமே, —உணரும் உணர்வதனை=சாட்சாத்கரிக்கும் ஞானத்தை, —அன்று ஆம் என்னார்=சாத்துவிகஞானமன்றென்றுசொல்லார்; —(பின்னையோ,) சாத்துவிக ஞானம் எனவே அமைப்பர்=சாத்துவிகஞானமென்றேவிதிப்பர்பெரியோர், —என்று References :- Bhagavad Gīta by Śrī. Svāmi. Śivānanda; Śrīmad Śaṅkara's Gīta Bhāṣyam; Monier Williams Sanskrit-English Dictionary.

Home | Articles